1656-1669 Tarihleri Arasında Edirneli Kadınların Maddi Varlıkları Üzerine Bazı Değerlendirmeler

Osmanlı toplumunda kadınlar, sosyal ve iktisadi hayatta erkekler kadar etkin olmasa da bazı alanlarda kendi emekleriyle üretime doğrudan katılarak veya hibe, miras, mehir gibi yollarla maddi kazanç elde edip servet sahibi olmuşlardı. Kadınların servetlerini konu alan yegâne kaynak tereke defterleridir. Tereke kayıtları, ölen şahısların geride bıraktığı menkul ve gayrimenkul malların dökümlerini, varsa alacak ve borçlarını ihtiva eden belgelerdir. Ayrıca bu kayıtlar, ölen şahısların ikamet yerleri, medeni durumları, aile yapıları, meslek ve unvanlarına ilişkin bilgileri de içermektedir. Dolayısıyla tereke kayıtları ihtiva ettiği veriler açısından hem kent hem de kasaba ve köy sakinlerinin sosyal, ekonomik ve kültürel hayatlarını tespitte önemli derecede kaynaklık etmektedir. Çalışmada 1656-1669 tarihleri arasında vefat eden 50 kadına ait tereke kaydı üzerinde bir değerlendirme yapılmıştır. Bu kayıtlarda kadınların geride bıraktıkları menkul ve gayrimenkul mallar tespit edilip sonrasında bu malların tür ve nitelikleri dikkate alınarak kadınların gündelik hayatta gerek evlerinde gerekse şahsi eşyalarında tercih ve yönelimleri; ayrıca yatırım araçları ve iktisadi faaliyetleri analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Tereke, Edirneli kadınlar, servet.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.783

Even though women in Ottoman society were not as effective as men in social and economic life, in some areas they gained financial means and had wealth by participating directly in production through their own efforts or by means of such as grants, heritage and mehir. The unique source on the subject of women´s wealth is tereke records. Tereke records are the documents containing the lists of the movable and real estate goods left behind by the deceased persons, if any, receivables and debts. In addition, these records include information on the places of residence, marital status, family structures, occupations and titles of deceased person. Therefore, in terms of the data it contains, tereke records are important sources for determining the social, economic and cultural lives of both urban and town and village residents. In this study, an assessment were made on the tereke record of 50 women who died between 1656-1669. In these records, first of all, the securities and real estate goods left behind by the women were determined and then, considering the types and qualities of these goods, the preferences and orientations of women in daily life both in their homes and personal belongings, as well as investment instruments and economic activities were analyzed.

Keywords: Tereke, Edirneli women, wealth

DOI Number: 10.9737/hist.2019.783