Yıl:2019   Cilt: 11   Sayı: 6   Alan: Tarih

  1. Anasayfa
  2. Makale Listesi
  3. ID: 1615

Aydın Erön ORCID Icon

Akhisar, Karahöyük Dağı Çevresinde Yer Alan Mahallelerde Devşirme Mimari Malzeme Kullanımı Üzerine Düşünceler

Karahöyük Dağı, Manisa ili, Akhisar ilçe sınırları içerisinde yer almaktadır. Oldukça stratejik bir noktada yer alan dağın çevresi erken dönemlerden itibaren iskan için tercih edilmiştir. 2016-2018 yılları arasında ekibimiz tarafından söz konusu dağ ve çevresindeki yerleşimleri tespit etmek amacıyla bir yüzey araştırması çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar sırasında dağın çevresinde yer alan eskiden "köy" günümüzde ise "mahalle" olarak adlandırılan yerleşimlere de gidilerek incelemelerde bulunulmuştur. Karahöyük Dağı´nın güneyinde Moralılar ve Rahmiye, batısında ise Kayalıoğlu mahalleleri bulunmaktadır. Söz konusu mahalleler içerisinde yapılan araştırmalarda devşirme malzeme olarak kullanılan çok sayıda mimari yapı parçası tespit edilmiştir. Mimari parçaların bir bölümü mahallelerin meydanlarına yakın alanlarda karşımıza çıkmaktadır. Mahalle meydanında yapılan çevre düzenlemeleri sırasında devşirme sütun gövdesi parçalarının bir düzen dahilinde alana yerleştirildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca evlerin bahçe girişleri yanında da mimari yapı parçalarına rastlanılmıştır. Moralılar, Rahmiye ve Kayalıoğlu mahallelerinde bulunan eserlerin büyük çoğunluğunu sütun gövdesi ve profilsiz mimari yapı parçaları oluşturmaktadır. Sütun başlıkları ve kaideleri de devşirme malzeme olarak kullanılmıştır. Mimari yapı parçaları genel olarak Roma Dönemi örneklerini hatırlatmaktadır. Bezemesiz parçalar çoğunluktadır. Yapılan incelemeler sonucunda en çok mermer ve dasit malzemenin tercih edildiği anlaşılmıştır. Traverten ve kireçtaşından yapılmış az sayıda eser bulunmuştur. Yüzey araştırması çalışması sırasında tespit edilen mimari yapı parçalarının mahallelerin yakınlarında yer alan höyüklerden getirilmiş olma ihtimali oldukça yüksektir.

Anahtar Kelimeler: Akhisar, Karahöyük Dağı, Modern Yerleşimler, Mimari Malzeme, Devşirme.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.793


Thoughts About The Usage of Spolia Architectural Material in Disctricts Located on The Outskirts of Mount Karahoyuk; Akhisar

Mount Karahoyuk is located inside the province borders of Akhisar which is a town in the city of Manisa. From the early on; foothills of the mountain, which is a highly strategic spot, have been preferred for settlement. Between the years 2016 and 2018 a surface research has been conducted by our team in order to identify settlements on and around the mountain in question. During the survey, settlements which previously were "villages" but now "districts"; had been visited and explored. On the south of Mount Karahoyuk; Moralilar and Rahmiye districts are located and Kayalıoglu district is on the west. Throughout the research done in the districts aforementioned, the existence of a wide range of pieces of architectural structures which included spolia material had been confirmed. A part of these architectural pieces appears on the district squares and near fields. It has been realized that spolia shaft pieces were positioned on the area in an orderly manner during landscaping. Besides, pieces of architectural structures had been encountered near the garden entries of the houses too. Most of the architectural works found in Moralilar, Rahmiye and Kayalıoglu districts consists of columns and some pieces lacking profile. Both capitals and plinths are also used as spolia material. Architectural structure pieces remind the samples of Roman period in general. Plain pieces predominate. Results of the examination communicate that marble and dacite material had been preferred. There were also limited amount of travertine and limestone works. It is highly possible that the architectural pieces identified during the surface research had been brought from the nearby mounds.

Keywords: Akhisar, Mount Karahoyuk, Modern Settlements, Architectural Material, Spolia.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.793


449