Yıl:2010   Cilt: 2   Sayı: 3   Alan: Tarih

  1. Anasayfa
  2. Makale Listesi
  3. ID: 197

Mehmet Evsile

Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisinde Dış Politika Konusunda Yapılan Tartışmalar

Millî Mücadele döneminde Türkiye´nin dış politika uygulamalarında belirleyici olan faktörlerden en önemlisinin İngiltere-Rusya ekseninde meydana gelen gelişmeler olduğu anlaşılmaktadır. Diğer olaylar ve diğer ülkelerle olan ilişkiler de bu akışa paralel olarak gelişmiştir. Bu çerçevede Türkiye´nin, esas olarak kendi varlığını ispat etmeye ve uluslar arası meşruiyet kazanmaya çalıştığı; bunun için de önce ülke içerisindeki maddî imkânlarını harekete geçirerek kendi gücünü ortaya koyduğu, ikinci olarak da diplomasinin sağladığı imkânlardan faydalandığı görülmektedir. Konu ile ilgili olarak diğer kaynaklardan ziyade, ağırlıklı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları´ndaki bilgilerden istifade ettik. Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda, 24 Nisan 1920-22 Kasım 1922 tarihleri arasında 1920 yılında 5, 1921 yılında 8, 1922 yılında 5 olmak üzere toplam 18 gizli oturumda doğrudan veya dolaylı olarak dış politika olaylarının gündeme geldiğini tesbit ettik. Çalışmamızı da bu çerçeve ile sınırlandırarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları´nın, önemli bir tarih kaynağı olduğunu vurgulamaya çalıştık.

Anahtar Kelimeler: Türk dış politikası, İngiltere-Rusya ekseni, Kafkas Setti, Türkiye-İngiltere ilişkileri, Türk-Rus ilişkileri.

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_127


Debates on Foreign Policy Issues in the First Grand National Assembly of Turkey

It is understood that among the determining factors in the applications of Turkish foreign policy during the National Struggle, the most important one is the developments occurred within the Anglo-Russian axis. The other events and relations with other countries developed in parallel within this process. In this framework, it is seen that Turkey tried to prove her presence and to gain international legitimacy. In order to realize that, Turkey stated her power as mobilizing the financial means within the country and she profited the opportunities of diplomacy. Hereupon, we used mainly the closed session records of the Grand National Assembly of Turkey rather than other sources. We ascertained that the foreign policy issues directly or indirectly were held totally 18 times in the Grand National Assembly of Turkey; between 24 April 1920-22 November 1922, in 1920 five, in 1921 eight, in 1922 five. As restricting by this framework, we tried to emphasize the closed session records of the Grand National Assembly of Turkey as an an important historical source.

Keywords: Turkish foreign policy, Anglo-Russian axis, Caucasus......, Turkey-Britain relations, Turkish-Russian re

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_127


502