İngiltere´nin Birinci Dünya Savaşı´nda Doğu Halklarına Yönelik Propaganda Gazeteleri

Birinci Dünya Savaşı´nda İngiltere propaganda faaliyetlerine büyük önem verdi. İngiltere kendi ülkesinde, sömürgelerinde, müttefiki olan ülkelerde, tarafsız ülkelerde ve savaştığı ülkelerde propaganda faaliyetleri yürüttü. Propaganda faaliyetlerini koordine etmek için Wellington House adıyla bilinen bir propaganda ofisi kurdu. Propaganda ofisi kitaplar, kitapçıklar, fotoğraflar, afişler, resimler, kartpostallar, karikatürler yayınlayarak dünyanın birçok noktasına dağıttı. İngiltere´nin Birinci Dünya Savaşı´ndaki propaganda faaliyetlerinin önemli bir ayağını da bol resimli, kaliteli kâğıtlara basılmış resimli gazeteler oluşturmaktaydı. Bu gazetelerde resimler geniş yer tutuyordu. Resimlerin altında hitap edilen milletlerin dillerinde birkaç cümleden oluşan kısa açıklamalar yer alıyordu. İngiltere, propaganda gazetelerinde Dünya´ya Doğu ve Batı halkları nezdinde hitap edeceği bir yayın politikası belirledi. Buna göre daha ziyade Avrupa ve Amerika´da dağıtılacak propaganda gazeteleri olan Amerika Latina; aylık olarak İspanyolca basılıp İspanya ve Güney Amerika´da dağıtıldı. Espelho; Portekizce 15 günde bir basılıp Brezilya´ya gönderildi. Hesperia haftalık olarak Yunanca basıldı. Bunların yanı sıra Amerika, Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarında dağıtılan ancak lisan olarak temelde Doğu halklarına hitap eden propaganda gazeteleri de yayınladılar. Bu gazeteler, Türkçe, Arapça, Rusça, Çince, Japonca, İngilizce, Malayca, Urduca, Farsça, Bangalce, Hind, Gucarat ve Tamil dillerinde yayınlandı. Gazetelerde aynı anda birden çok dil kullanıldı. Bu gazeteler temelde el-Hakikat isimli propaganda gazetesinden türetilen ve onunla aynı ebatlarda ve aynı sistemle üretilmiş olan gazetelerdi. Bunlar ise Jangi Akhbar, Satya Vani, Senji Gaho, Warta Yang Tulus, Cheng Pao ve Vayna Vı Kartinah adlı gazetelerdi. Bu makalede el-Hakikat gazetesi de dahil olmak üzere bu yedi propaganda gazetesi ele alınıp incelenecektir.

Anahtar Kelimeler: Propaganda, Gazete, el-Hakikat, I. Dünya Savaşı

DOI Number: 10.9737/hist.2018.592

Britain gave great importance to propaganda activities in the First World War. He carried out propaganda activities in its own country, in his large colonies, in allies and neutral countries´ zones and in the enemy countries. Britain established a propaganda office known as Wellington House to coordinate his propaganda activities. The propaganda office prepared, published and distributed books, booklets, photographs, posters, pictures, postcards, cartoons to all over the world. One of the Britains´ important propaganda activities was illustrated propaganda newspaper in the First World War. In these newspapers, plenty of pictures were printed on quality papers. These newspapers had a lot of pictures, and there were short descriptions in the languages of the nations that were addressed with a few sentences under these pictures. Britain has set a publication policy in the propaganda newspapers that will address the world to the peoples of East and West. According to this, America Latina; the propaganda newspapers to be distributed more widely in Europe and America, was published monthly in Spanish and distributed in Spain and South America. Espelho was printed in Portuguese every 15 days and sent to Brazil. Hesperia was published in Greek on a weekly basis. In addition to these, there were some illustrated propaganda newspapers published mainly in the languages of the eastern peoples, on the other hand distributed in America, Asia, Africa and Europe. These newspapers were published in languages such as Turkish, Arabic, Russian, Chinese, Japanese, English, Malay, Urdu, Persian, Bangalore, Hindi, Gucarat, and Tamil. The newspapers used multiple languages at the same time. These illustrated newspapers were basically newspapers derived from the El Hakikat newspaper and produced in the same dimensions and with the same system. These newspapers were Jangi Akhbar, Satya Vani, Senji Gaho, Warta Yang Tullus, Cheng Pao and Vayna Vı Kartinah. In this article, including the illustrated newspaper of El Hakikat, these seven illustrated propaganda newspapers will be examined.

Keywords: Propaganda, Newspaper, Al-Hakika, First World War

DOI Number: 10.9737/hist.2018.592