The American Board and the Usage of the Sason Armenian Revolt as a Propaganda Tool in the United States

The United States of America has been one of the external factors in the emergence of Armenian uprisings in Anatolia. Since the beginning of the nineteen century, the US had tried to utilize two instruments for constituting its interest in the Ottoman territories: trade and missionary activities. As modern imperialism advanced in the 19th century, with the help of these two instruments the US created an advantage against its rivals with an open door imperialism. Founded in 1820, the American Board of Commissioners for Foreign Missions (ABCFM) targeted Anatolian Armenians in its missionary work, opened missionary schools in Anatolia, paved the road for the Armenian uprisings through education of the Armenian youth, and planned to increase American influence in Anatolia. Furthermore, missionaries used the Armenian uprisings of the late 19th century as a propaganda machine to gather funding in the US and created an anti-Ottoman public opinion. This article argues that American Protestant missionaries used the Sason Armenian Revolt as a propaganda tool in the US and saw the revolt as an opportunity to raise funds for their mission.

Keywords: ABCFM, Sason Armenian Revolt, American Board Mission, Ottoman Empire

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_557

Anadolu´da meydana gelen Ermeni isyanlarının oluşum sürecine katkı yapan dış etkenlerden birisi de Amerika Birleşik Devletleri´dir. ABD 19. yüzyıldan beri, Osmanlı topraklarında kendisi için çıkar alanları meydana getirmek için iki önemli araçtan yararlanmıştı: ticaret ve misyonerlik faaliyetleri. Emperyalist yönde değişen dünya siyasetinde, ABD bu iki enstrüman sayesinde diğer devletlere karşı açık kapı emperyalist hareketine geçmişti. 1810 yılında kurulan Amerikan Board misyoner örgütü, kendisine hedef kitle olarak Anadolu´nun her tarafına yayılmış olan Ermenileri seçmiş, Osmanlı topraklarında açmış olduğu misyoner okulları sayesinde Ermeni gençlerini yetiştirip Ermeni isyanlarının oluşumuna zemin hazırlamış ve ABD´nin Anadolu´da söz sahibi olmasını planlanmıştır. Ayrıca, American misyonerlerinin 19. yüzyılın sonlarında başlayan Ermeni isyanlarını ABD´de bir propaganda malzemesi olarak kullanarak para toplamaları bu ülkede Osmanlı Devleti´ne karşı bir kamuoyu oluşmasına neden olmuştur. Bu makale Amerikan Protestan misyonerlerinin Sason İsyanları´nı ABD´de bir propaganda aracı haline dönüştürülerek isyanı para toplayacak bir firsat olarak degerlendirdikleri tezini işlemektedir.

Anahtar Kelimeler: Sason Ermeni İsyanı, Amerikan Board, Osmanlı Devleti, Misyonerlik

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_557