Kriz´ Dönemi Osmanlı Taşra Bürokrasisinde Ermeniler: Mısır'da Nubar Paşa (1824-1899) Örneği

The service of Nubar Pasha and his family in the bureaucracy of Egypt is important in three ways: Firstly, the Armenians had many rights and freedoms in the borders of the Ottoman State as one of the units composing the state. These rights must not only be seen as written texts. As other units composing the state, these rights have been used by the Armenians without preventions. Secondly, not only in the central organization of the Ottoman State but also in the Provinces bounded to the central authority like Egypt they reached important positions. Thirdly, although Nubar Pasha was not born in the Ottoman territory and immigrated from Karabakh, without facing any prejudices and limitations he reached many important positions in the hierarchy of the State. The basic aim of this article is to see the roles and contributions of the Armenians who are one of the units that constitute the state to the new policies in Egypt during their modernity efforts. We will also mention the fields they worked, the charity institutions like waqfs and schools the Armenians founded who settled to Egypt with the incitements of Mehmet Ali Pasha. The other goal of this study is to evaluate the problem of the non-Muslim citizens lived in the environment of political crisis of the Ottomans that is called dispersion of loyalty by the instance of Nubar Pasha.

Keywords: Egypt, Nubar Pasha, Armanians, loyalty, Ottoman

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_65

Nubar Paşa ve ailesinin Mısır´da görev alması, üç açıdan önemlidir: İlk olarak Ermeniler, Osmanlı Devleti´ni oluşturan unsurlardan biri olarak ülke sınırları içinde bir takım özgürlüklere ve haklara sahiptirler. Bu haklar sadece yazılı metinler olmayıp diğer unsurlar gibi Ermeniler tarafından da fiilen kullanılmıştır. İkincisi, Ermeniler, sadece merkez teşkilatında değil, Mısır gibi eyaletlerde de yüksek makamlara gelmiştir. Üçüncüsü, Karabağ´dan göç ederek Osmanlı tabiiyetine sonradan giren Nubar Paşa, önyargı ve engelleme ile karşılaşmaksızın bürokraside yükselme şansı elde etmiştir. Bu makalenin başta gelen amacı, Mısır´ın modernleşme çabaları sırasında, Ermenilerin yeni politikalara katkıları ve rollerini irdelemektir. Bir diğer amaç da Osmanlı Devleti´nin yaşadığı siyasi buhran ortamında, gayri-müslim tebaaya mensup bir kişinin "dispersion of loyalty" yani muhtelif sadakatleri şahsında bir araya getirebilme kabiliyetini, Nubar Paşa örneğinde değerlendirmektir.

Anahtar Kelimeler: Mısır - Nubar Paşa - Ermeniler - sadakat - Osmanlı

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_65