Mixed Arbitral Tribunals Created After the Treaty of Lausanne: Anglo- Turkish Mixed Arbitral Tribunal and Three Example Cases

The creation and working principles of the Mixed Arbitral Tribunals are based on the Treaty of Lausanne. The said tribunals aim for settling disputes which are stated in the relevant articles of the Treaty of Lausanne between Turkish citizens and allied powers and for settling disputes between allied powers and Turkish state. The Mixed Arbitral Tribunals which consist of a neutral president and two members of the case are six, Turkish-French, Turkish-Italian, Turkish-English, Turkish-Belgian, Turkish-Roman and Turkish-Greek Mixed Arbitral Tribunals. Anglo- Turkish Mixed Arbitral Tribunal became one of the Tribunals which ruled a case at most. And in this study, we have agreed to discuss three cases which were tried subsequently in Anglo- Turkish Mixed Arbitral Tribunal and which drew attention at most in the press and public opinion because of having a political extent and notables. These cases are the cases which were opened by the exiles of Malta, old Khedive Abbas Hilmi Pasha and the inheritors of Abdulhamit II. We followed the processes of the cases majorly from the press in that time. Major resources of our study are Turkish and English journals. However, we have benefited from the Ottoman and Republic archives and the studies and memories which were published about the subject.

Keywords: Treaty of Lausanne, Anglo- Turkish Mixed Arbitral Tribunal, exiles of Malta, Khedive Abbas Hilmi Pasha, Abdulhamit II.

DOI Number: 10.9737/hist.2020.839

Karma Hakem Mahkemelerinin kurulmaları ve çalışma usulleri Lozan Antlaşmasına dayanmaktadır. Söz konusu mahkemeler Türk vatandaşları ile müttefik devletlerarasındaki Lozan Antlaşmasının ilgili maddelerinde açıklanan türden anlaşmazlıkları ve müttefik devlet vatandaşları ile Türk devleti arasındaki anlaşmazlıkları çözümlemeyi hedeflemişlerdir. Tarafsız bir başkan ve dava ile ilgili iki üyenin katılımı ile oluşan Karma Hakem Mahkemeleri, Türk-Fransız, Türk-İtalyan, Türk-İngiliz, Türk-Belçika, Türk- Romen ve Türk-Yunan Karma Hakem Mahkemesi olmak üzere altı adettir. İçlerinde en çok davaya bakan Mahkemelerden biri de Türk-İngiliz Karma Hakem Mahkemesi olmuştur. Biz de bu çalışmamızda Türk-İngiliz Karma Hakem Mahkemesinde peşi sıra görülen ve siyasi bir boyuta sahip olması ve tanınmış kişileri barındırması nedeniyle basın ve kamuoyunda en çok ilgi çeken üç davayı ele almayı uygun bulduk. Bu davalar, Malta sürgünlerinin, eski Hıdiv Abbas Hilmi Paşa´nın ve II.Abdülhamit´in mirasçılarının Karma Hakem Mahkemesinde açtıkları davalardır. Dava süreçlerini büyük ölçüde dönemin basınından takip ettik. Çalışmamızın başlıca kaynaklarını Türk ve İngiliz gazeteleri oluşturmaktadır. Aynı zamanda Osmanlı ve Cumhuriyet arşivinden ve konuyla ilgili yayınlanmış çalışmalardan ve anılardan da yararlandık.

Anahtar Kelimeler: Lozan Antlaşması, Türk-İngiliz Karma Hakem Mahkemesi, Malta Sürgünleri, Hıdiv Abbas Hilmi Paşa, II.Abdülhamit.

DOI Number: 10.9737/hist.2020.839