Year:2023   Volume: 15   Issue: 2   Area: Tarih

  1. Home
  2. Article List
  3. ID: 2335

Sebahattin Usta ORCID Icon

AN EXAMPLE OF BORROWING PRACTICES IN THE OTTOMAN EMPIRE: 1687 TRABZON IMDADIYYE

The Ottoman Empire achieved significant gains with the political and economic policies it implemented from its establishment until the end of the 16th century, dominated the trade routes in the east-west and south-north axis in its geography, and became a strong state by providing stability in the Black Sea and Mediterranean basis. In this process, Anatolia, Rumelia, Syria, Iraq, Egypt, the Black Sea and the North of Africa and Iran have increased their incomes by owning large lands up to the plateaus. However, some developments since the end of the 16th century negatively affected the political and economic stability of the state. This instability, which continued throughout the 17th century, made it difficult to make a balanced budget and the treasury had a constant deficit. The state sought various ways to close these treasury deficits and to coper the costs of protracted wars. In order to meet the expedition needs, especially during the war, imdâdiyye applications were applied. In this period, Money was collected under the name of “Istikraz”, as it is understood from the imdâdiyye applications on differentdates, generally from those who were in good economic condition. According to the sources, fort he war expenses that started with the siege of Vienna in 1683 and continued on several fronts, an emergency application covering the whole country came to the fore. It is understood that this relief, which took place in 1687, was also implemented in Trabzon. In this context, this subject will be evaluated based on the archival material, especially the Trabzon Kadı Registers.

Keywords: Ottoman, Loan, İmdâdiyye, War, Trabzon


OSMANLI DEVLETİ’NDE İSTİKRAZ UYGULAMALARINA BİR ÖRNEK: 1687 TRABZON İMDÂDİYYESİ

Osmanlı Devleti, kuruluşundan 16. yüzyıl sonlarına kadar uyguladığı siyasi ve ekonomik politikalarla önemli kazanımlar sağlamış, bulunduğu coğrafyada doğu-batı ve güney-kuzey eksenindeki ticaret yollarına hâkim olup Karadeniz ve Akdeniz havzasında istikrarı sağlayarak güçlü bir devlet konumuna yükselmiştir. Bu süreçte Anadolu, Rumeli, Suriye, Irak, Mısır, Karadeniz ve Afrika’nın kuzeyi ile İran Platolarına kadar olan geniş arazilere sahip olarak gelirlerini önemli ölçüde artırmıştır. Bununla birlikte 16. yüzyıl sonlarından itibaren yaşanan bazı gelişmeler devletin siyasi ve ekonomik istikrarını olumsuz şekilde etkilemiştir. 17. Yüzyıl boyunca da devam eden bu istikrarsızlık denk bütçe yapımını güçleştirmiş ve hazine sürekli olarak açık vermiştir. Devlet bu hazine açıklarını kapatmak ve uzun süren savaşların maliyetini karşılamak için çeşitli yollar aramıştır. Özellikle savaş dönemlerinde sefer ihtiyaçlarını karşılamak için imdâdiyye uygulamalarına başvurulmuştur. Bu dönemde farklı tarihlerdeki imdâdiyye uygulamalarından anlaşıldığı kadarıyla genellikle ekonomik durumu iyi olanlardan “istikraz” adı altında para toplanmıştır. Kaynaklara göre 1683 Viyana kuşatmasıyla başlayan ve birkaç cephede devam eden savaş masrafları için tüm ülkeyi kapsayan bir imdâdiyye uygulaması gündeme gelmiştir. 1687 tarihinde gerçekleşen bu imdâdiyyenin Trabzon’da da uygulandığı anlaşılmaktadır. Bu bağlamda eldeki arşiv malzemesinden özellikle Trabzon Kadı Sicillerinden hareketle bu konu değerlendirmeye tabi tutulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı, İstikraz, İmdâdiyye, Savaş, Trabzon

Page Range: 237-254


For Cited

Sebahattin Usta, “Osmanlı Devleti’nde İstikraz Uygulamalarına Bir Örnek: 1687 Trabzon İmdâdiyyesi”, History Studies, 15/2 s. 237-254.


350