Unobtrusive Complex of Building in Mecitözü: Alaören Village Complex of Building

According to the administrative division, Mecitozu is a district of Çorum. It is located at to the north of Merzifon, west of Çorum, south of Ortaköy and east of Amasya. Alören Village is about 8 km to the northwest of Mecitözü. Our complex is located in the center of village which is a sloping lands from the northeast to the southwest. This unobtrusive complex, which is mainly dominated by the mosque, consists of a fountain in the north-east, a yunak in the north, and a pool in the northwest. Yunak has been demolished recently. In addition, arsana, where wheat is turned into wheat, and dibek taşı located in the northeast of the fountain complex is attracting attention as a complementary cultural heritage. Although the date of construction is not known, it is understood that the mosque was built in the late 19th century on the basis of its phrase above the minaret gate and architectural features. The mosque is a rectangular plan with a flat wooden roof and a roof with a single minaret. Unfortunately, the yunak, which we determined to have been used until recently, has not survived. Although the fountain and pool are completely showing features of the 20th century, the combination of mosque, yunak, fountain, pool, arsana and dibek taşı is one of the important elements that reveal the sociocultural structure of the village. Mosque, plan and architectural features show the characteristics of the period. It also has a special importance in terms of having a dense ornament program that enters Anatolian Turkish art of painting along with the Westernization period. In our study, it was aimed to examine each work in detail and to evaluate its importance in all aspects and to determine its place and importance in Anatolian Turkish architecture.

Keywords: Mecitözü, Alören Village, Mosque, Architecture

DOI Number: 10.9737/hist.2019.728

Mecitözü, günümüzdeki idarî bölünmeye göre Çorum´a bağlı bir ilçedir. Kuzeyinde Merzifon, batısında Çorum, güneyinde Ortaköy ve doğusunda Amasya yer almaktadır. Alören Köyü, Mecitözü´nün kuzeybatısında yaklaşık 8 km. mesafededir. Konumuzu teşkil eden külliye köy merkezinde kuzeydoğudan güneybatıya meyilli bir arazi üzerine yerleştirilmiştir. Esas itibariyle caminin hakim olduğu bu mütevazı külliye, kuzeydoğuda bir çeşme, kuzeyde bir yunak, kuzeybatıda bir havuzdan müteşekkil iken yunak yakın tarihlerde yıkılmıştır. Ayrıca çeşmenin kuzeydoğusunda yer alan arsana ve dibek taşı da külliyeyi tamamlayıcı kültürel birer miras olarak dikkat çekmektedir. İnşa tarihi bilinmemekle birlikte minare kapısı yukarısındaki ibareden ve mimari özelliklerinden hareketle 19. yüzyıl sonlarında inşa edildiği anlaşılan cami, kuzey-güney yönünde dikdörtgen planlı, düz ahşap tavanlı, kırma çatılı ve tek minareli bir eserdir. Yakın tarihlere kadar kullanıldığını belirlediğimiz yunak ne yazık ki günümüze ulaşamamıştır. Çeşme ve havuz tamamen 20. yüzyıl özellikleri sergilemekle birlikte cami, yunak, çeşme, havuz, arsana ve dibek taşı birlikteliği köyün sosyokültürel yapısını ortaya koyan önemli unsurlardır. Cami, plan ve mimari özellikleri itibariyle döneminin özelliklerini sergilemesinin yanı sıra Batılılaşma dönemi ile beraber Anadolu Türk tasvir sanatına giren yoğun bir süsleme programına sahip olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Çalışmamızda her bir eserin ayrıntılı olarak irdelenmesi ve bütün özellikleri bakımından değerlendirilip kapsamlı bir karşılaştırma ile Anadolu Türk mimarisi içerisindeki yeri ve öneminin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Mecitözü, Alören Köyü, Cami, Mimari.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.728