Year:2021   Volume: 13   Issue: 4   Area: Tarih

  1. Home
  2. Article List
  3. ID: 2056

Yasin Döner ORCID Icon

The Tortum District in the Second Half of the 18th Century

The disruptions in macro balances in the Ottoman state administration made their effects feltin a continuous flow despite the temporal differences from the center to he provinces. This Situation, Which can be defined as the resemblance of the provinces to the center, is like the negativities experienced in metropolitan cities in the modern world reacing the most remote rural settlements after a while. Society-state relationship, individual-state relationship, interpersonal relationship, civil servant state relationship with ect. the conflicts experienced in many formal an informal social contact areas can be evaluated as the outcomes of the general functioning. Accordingly, the complaintsreflected on the Divan-ı Hümayun due to the Tortum district provide some hints for enlightening the period. Issues that could not be settled in the courts of law, which could be considered as the first appeal authority at he local level, were submitted to the central administration by complaint. İn This Study, based on the aforementioned provisions, the negativities experienced in Tortum district between 1743-184, such as intervention in the timar lands, tax disputes, banditry, water, grove and plateu dissputes, inheritance and solutions were evaluated.

Keywords: Ottoman, Tortum, Timar, Erzurum, Judgement Notebooks.

10.9737/hist.2021.1031


XVIII. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA TORTUM KAZASI

Osmanlı devlet idaresinde makro dengelerde yaşanan aksaklıklar etkilerini merkezden taşraya doğru zamansal farklılıklara rağmen, sürekli bir akış içerisinde hissettirmiştir. Taşranın merkeze benzeşmesi olarak tanımlanabilecek bu durum modern dünyada metropol şehirlerde yaşanan olumsuzlukların bir süre sonra en ücra kırsal yerleşimlere kadar ulaşması gibidir. Toplum-devlet ilişkisi, birey-devlet ilişkisi, bireyler arası ilişki, memur-devlet ilişkisi vb. pek çok formel ve informel sosyal temas alanlarında yaşanan çatışmalar genel işleyişin çıktıları olarak değerlendirilebilir. Bu doğrultuda Tortum kazasından Divan-ı Hümayun´a yansıyan şikayetler dönemin aydınlatılması hususunda bir takım ip uçları sağlamaktadır. Yerelde ilk başvuru mercii olarak addedilebilecek şeriyye mahkemelerinde halledilemeyen meseleler merkezi idareye şikayet yoluyla ulaştırılmıştır. Divanda ele alınan bu şikayetler hususunda verilen hükümler Ahkam Defterleri´ne kaydedilerek bir nüshası da vali, kadı gibi yerel idarecilere gönderilmiştir. Bu çalışmada söz konusu hükümlerden yola çıkarak 1743-1804 yılları arasında Tortum kazasında timara müdahale, vergi anlaşmazlıkları, eşkıyalık, su, koru ve yayla anlaşmazlıkları, miras vb. alanlarda yaşanan olumsuzluklar ve çözüm yolları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Tortum, Timar, Erzurum, Ahkam Defterleri

10.9737/hist.2021.1031