İmparator Theophilos Döneminde(829-842) Doğu Roma İmparatorluğu ile İslam Dünyası Arasındaki İlişkiler

Doğu Roma İmparatorluğu tarihsel süreç içerisinde ülkesinin doğu sınırlarında çeşitli kavimlerin tehditi altında kalmıştır. Bunlardan en önemlilerinden biri de Suriye´nin kuzeyinden Anadolu içlerine hatta İstanbul´a kadar uzanan Arap-İslam dünyasından gelen tehditler olmuştur. Hz. Muhammed(S.A.V)´in İslam dinini tebliğ etmesiyle başlayan bu süreç Dört Halife dönemi, Emeviler ve Abbasiler döneminde yoğun bir şekilde devam etmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu zaman zaman İslam dünyasına karşı uzun süren zorlu savaşlar yapmış, hatta başkent İstanbul dahi Araplar tarafından birkaç kez kuşatılmıştır. Ancak tüm bunların yanı sıra Doğu Roma İmparatorluğu, İslam dünyasından sosyo-kültürel anlamda da etkilenmiştir. İmparator Theofilos dönemi bu etkileşimin açık bir şekilde gözler önüne serildiği bir dönem olmuştur. İmparator Theofilos, Abbasi halifeleri Me´mun ve Mutasım ile ülkesini korumak için birçok savaşın yanı sıra siyasi-diplomatik manevralara başvurmuştur. Bu noktada İslam dünyasındaki iç karışıklıklardan yararlanmak için her iki halife döneminde de Babek El Harami isyanını desteklemiştir. Diğer yandan Endülüs Emevi Emiri II. Abdurrahman´a elçilik heyeti göndererek onları Abbasilere karşı kışkırtmaya çalışmıştır. Ancak İmparator bir yandan İslam dünyasına karşı bu tür mücadele tedbirleri alırken diğer yandan ise İslam dünyasına karşı hayranlığını gizleyememiştir. Abbasi halifelerinin saraylarına benzer kendine bir saray yaptırması, tasvir kırıcılık politikaları izlemesi, Abbasi Halifesi Harun Reşid gibi tebdili kıyafet ile halkının arasında dolaşması bunun en açık örneklerindendir. Bu nedenle İmparator Theofilos, İslam dünyasına hayranlığı ile tanınan bir imparator olarak tarihi kayıtlara geçmiştir.

Anahtar Kelimeler: Doğu Roma İmparatorluğu, Theofilos, İslam Dünyası, Abbasi, Endülüs.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.774

The Eastern Roman Empire was historically threatened by various tribes on the eastern borders of the country. One of the most important of these was the threats coming from the Arab-Islamic world, extending from the north of Syria to the inner Anatolia and even to Istanbul. Hz. Muhammad (S.A.V) the process of Islam, the Four Caliphs, the Umayyad and Abbasid period continued intensively. From time to time, the Eastern Roman Empire fought long wars against the Islamic world, and even the capital, Istanbul, was besieged by the Arabs several times. However, in addition to these, the Eastern Roman Empire was also affected socio-culturally by the Islamic world. The period of Emperor Theophilos was a period in which this interaction was clearly revealed. Emperor Theophilos, with the Abbasid caliphs Ammun and Mutasim, resorted to political-diplomatic maneuvers as well as many wars to protect his country. At this point, in order to take advantage of the internal turmoil in the Islamic world, Babek al Harami supported the rebellion during both caliphs. On the other hand, the Umayyad Emir of Andalusia II. Abdurrahman was sent to the embassy committee tried to provoke them against the Abbasids. However, while the Emperor took such measures against the Islamic world, he could not hide his admiration for the Islamic world. One of the most obvious examples of this is the fact that Abbasid caliphs built a palace similar to their palaces, followed by portrayal policies, and wandered among the people in the garb like the Abbasid Caliph Harun Reşid. For this reason, the Emperor Theophilos, as an emperor known for his admiration in the Islamic world, has been recorded in history.

Keywords: Eastern Roman Empire, Theophilos, Islamic World, Abbasid, Andalusia.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.774