Kudüs-i Şerif İdadi Mektebi (1890-1913)

Osmanlı Devleti, kuruluşundan Tanzimat Dönemi´ne kadar olan süreçte eğitim sistemini geleneksel bir modelle icra etmiştir. Geleneksel modelin en önemli kurumları ise medrese ve sıbyan mektepleriydi. II. Mahmut döneminden itibaren geleneksel modelle birlikte modern eğitim yöntemi uygulanmaya başlanmış ve II. Abdülhamit döneminde ise modern eğitim yöntemi ivme kazanmıştır. Modern eğitim yönteminin kurumları iptidai, rüştiye, idadi, sultani ve meslek okullarıdır. Bu okullar ilk olarak İstanbul´da daha sonra da diğer vilayet ve sancaklarda açılmıştır. Çalışmada, Osmanlı Devleti´nin sahip olduğu geleneksel ve modern eğitim sistemi hakkında kısaca bahsedilmiştir. Osmanlı arşivi belgeleri ve maarif yıllıkları (salnameler) esas alınarak Kudüs-i Şerif sancağında kurulan idadi mektebinin açılışı, idari-öğretim kadrosu, müfredatı ve öğrenci sayıları hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Elde edilen verilere göre mektebe asıl keyfiyet sağlayan muallimlerin donanımları olduğu görülmüştür. Bu sebeple keyfiyetli muallimler ödüllendirilmiştir. Diğer bir husus mektep, değişen koşulları ve çevre dinamiklerini göz önünde bulundurarak hareket etmiştir. Böylelikle Kudüs-i Şerif sancağında açılan idadi mektebi, bölge çocuklarının hem ihtiyaçlarına cevap vermiş hem de kendi memleketlerinde okuyabilme imkânını sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Kudüs, Eğitim Sistemi, İdadi Mektebi, Öğretim Kadrosu

DOI Number: 10.9737/hist.2020.822

The Ottoman Empire carried out the education system with a traditional model from the foundation until the Tanzimat Period. The most important institutions of the traditional model were madrasah and primary schools. Starting from the II. Mahmut era, modern education method has been applied together with the traditional model and during the reign of II. Abdülhamit, the modern education method gained momentum. The institutions of modern education method are iptidai, rüştiye, idadi, sultani and vocational schools. These schools were first opened in Istanbul and then in other provinces and sanjak In this study, the traditional and modern education system of the Ottoman Empire is briefly mentioned. Detailed information was given about the opening of the administrative school established in the Sanjak of Jerusalem, based on the Ottoman archive documents and the Ottoman education year (salnames), administrative-teaching staff, curriculum and the number of students. According to the data obtained, it was seen that the teachers who provided the principal arbitrariness to the school were the equipment. For this reason, arbitrary teachers were awarded. Another point was the school, taking into consideration changing conditions and environmental dynamics. Another point was the school, taking into consideration changing conditions and environmental dynamics.

Keywords: Ottoman Empire, Jerusalem, Education System, High ( İdâdî) School, Teaching Staff

DOI Number: 10.9737/hist.2020.822