Yıl:2021   Cilt: 13   Sayı: 2   Alan: Tarih

  1. Anasayfa
  2. Makale Listesi
  3. ID: 1999

Doç. Dr. Abidin Temizer ORCID Icon

Nikola´nın Millî Devlet Kurma Çalışmaları ve Karadağ Müftülüğü (1878-1912)

Osmanlı Devleti, bağımsızlıklarını kazanan Balkan ülkelerinde kalan Müslümanların hamisi sıfatıyla onların sorunlarıyla yakından ilgilenmiş, ülkede kurduğu şehbenderlik, müftülük gibi kurumlarla gelişmeleri takip etmiştir. Bu kurumlardan bölge insanlarına en yakın olanı müftülükler olmuştur. Diğer Balkan ülkelerinde olduğu gibi Karadağ´da da müftülük makamı açılmış ve bir müftü atanmıştır. Osmanlı Devleti´ne bu yetkiyi Berlin Antlaşmasının 27. maddesi vermekte idi. Karadağ´daki ilk müftülük merkezi Ülgün´de açılmıştır. Mustafa Hilmi Efendi´nin 1889´da müftü olmasıyla birlikte müftülük makamı Ülgün´den Podgorica´ya taşınmıştır. Ancak Karadağ´da açılan müftülük makamı Prens Nikola´nın kurmak istediği millî devlet modeline uygun değildi. Prens Nikola, Berlin Antlaşmasına aykırı davranamadığından müftülük makamının açılmasına müsaade etmek zorunda kalmıştı. Kendisine biat edecek birini müftü atamak suretiyle çıkış yolu arayan Prens Nikola, bu nedenle müftü olarak atanacak isim üzerinde Osmanlı Devleti ile sık sık anlaşmazlıklar yaşamıştır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti´nin Karadağ´da açtığı müftülük makamının, Nikola´nın kurmak istediği millî devlet modeli ile çatışması üzerinde durulmuştur. Çalışmanın amacı günümüzde de devam eden sorunların tarihteki yerini ortaya koymak ve sorunların çözümüne katkıda bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler: Karadağ Müftülüğü, Karadağ Müslümanları, Podgorica Müftülüğü, Prens Nikola, Ülgün Müftülüğü

DOI Number: 10.9737/hist.2021.1004


Nikola's Efforts to Establish A National State and The Muftiate of Montenegro (1878-1912)

The Ottoman Empire, as the protection of the Muslims who stayed in the Balkan countries that gained their independence, was closely interested in their problems and founded some institutions such as embassies, consulates and muftiates for this purpose. Among these institutions, the closest one to the local people was the Muftiate. Article 27 of the Treaty of Berlin gave this authority to the Ottoman Empire. The first muftiate center office in Montenegro was opened in Ulcinj. When Mustafa Hilmi Efendi became mufti in 1889, the muftiate office moved from Ulcinj to Podgorica. However, the muftiate wasn´t suitable for the national state model that Prince Nikola wanted to establish. Prince Nikola had to allow the opening of the muftiate as he could not violate the Berlin Treaty. Prince Nikola, who sought a way out by appointing a mufti who would pay allegiance to him, therefore had frequent disputes with the Ottoman Empire regarding the person to be appointed as a mufti. In this study, the conflict between the muftiate opened by the Ottoman Empire in Montenegro and the national state model Nikola wanted to establish was discussed. The aim of the study is to reveal the historical origin of the ongoing problems and to contribute to the solution of the problems.

Keywords: Montenegrin Muslims, Muftiate of Montenegro, Muftiate of Podgorica, Muftiate of Ulcinj, Prince Nikola

DOI Number: 10.9737/hist.2021.1004


492