Niş Kalesinin Yeniden İnşaası ve Avusturya Seferlerindeki Rolü(1716-17)

Bu çalışmada 1716-1718 yılları arasında gerçekleşen Osmanlı-Avusturya savaşlarının ilk safhasında Niş Kalesinde yapılan tamir ve bakım faaliyetleri ile yine aynı dönemde Niş´in rolü ele alınacaktır. Niş Kalesi 1683-1699 yılları arasında yapılan uzun savaş dönemlerinde ağır tahribat görmüş, büyük kısmı yok olmuştur. Karlofça Antlaşmasını takip eden yıllarda birkaç defa kalenin tamiratı planlandıysa da sürekli ertelenmek durumunda kalınmıştır. 1716 yılında Avusturya seferi hazırlıkları devam ederken Bostancıbaşı Halil Paşa hem Niş muhafızı tayin edilmiş, hem de kalenin tamirat işi ile görevlendirilmiştir. Ancak bir müddet sonra Halil Paşa´nın Belgrad muhafızı olarak tayini ile birlikte bir müddet daha iş ötelenmiş, daha sonra Abdurrahman Ağa bu işi 1717 yılı bahar aylarına kadar büyük oranda tamamlamıştır. Diğer taraftan sefer için Tuna nehrinden yapılan sevkiyatın girdaplar yüzünden inkitaya uğraması sebebiyle Vidin-Niş ve Belgrad istikametine alternatif bir güzergah oluşturulmuş ve buradan önemli miktarda nakliyat gerçekleştirilmiştir. Bunun yanı sıra Niş, orta kol üzerinde sefere çıkan ordunun toplanma merkezi olduğu gibi ihtiyaç duyulan mühimmat ve iaşenin sıcak savaş alanına sevkiyatı için bir lojistik üs vazifesi de görmekteydi. Bu sevkiyatlar sadece Niş tarafından değil, Edirne´den başlamak üzere bir çok noktadan buraya doğru yapılmaktaydı.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Avusturya, Niş kalesi, Vidin, Tuna, Halil Paşa.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.710

In this paper, during the first phase of the Ottoman-Austrian wars between the years 1716-1718, the Nis Castle's repair, maintenance activities and the role of Nis in the same period will be examined. During the long war between the years of 1683-1699, Nis Castle was heavily damaged and it was mostly of destroyed. In the years that followed the Treaty of Karlowitz, the repairment of the castle was planned but postponed several times. In 1716, while the preparations for the Austrian campaign was going on, Bostancıbashi Halil Pasha became the Castellan of Nis and olsa was assigned to the repair work of the castle. However, soon after Halil Pasha appointed as the Castellan of Belgrade, so the work postponed again and then Abdurrahman Agha has completed on a vast scale this work until the spring of 1717 On the other hand, an alternative route to the direction of Vidin- Nis and Belgrade has been created and a significant amount of transportation has been carried out since the shipment from the Danube River for the voyage has been canceled due to vortices. In addition, Nis as the army gathering center on the middle arm (Orta Kol), served as a logistic base to transport the needed ammunition and service to the hot war area . These deliveries were not maden only by Nis, but everywhere starting from Edine.

Keywords: Ottoman, Austria, Nis fortress, Vidin, Danube, Halil Pasha.

DOI Number: 10.9737/hist.2019.710