Andrassy Notası´nın Birleşik Krallık Gazetelerine Yansımaları

1875 yılında Hersek´in Nevesin kasabasında başlayan ve kısa sürede Bosna ve Hersek geneline yayılan Hersek İsyanı, XIX. yüzyılın son çeyreğine girerken Osmanlı Devleti´ni ve Avrupa diplomasisini ilgilendiren en önemli olaylardan biri olmuştur. Diplomatik ve askerî girişimlerle isyanın yatıştırılamaması üzerine, Almanya, Avusturya-Macaristan ve Rusya´dan oluşan Üç İmparator Ligi (haberlerde geçtiği şekliyle "Kuzey Güçleri") kendilerini de yakından ilgilendiren bu isyanı sonlandırmak için harekete geçmişler ve Avusturya-Macaristan Başvekili Kont Andrassy tarafından Osmanlı Devleti´nin Hıristiyan vatandaşlarına yönelik bir reform projesi hazırlanmasına karar vermişlerdir. İngiltere, İtalya ve Fransa´nın onayının alınmasının ardından, 31 Aralık 1875 tarihinde Babıâli´ye sunulan ve 11 Şubat 1876´da da Babıâli´nin kabul ettiği ve Andrassy Notası adıyla anılan ıslahat projesi, Birleşik Krallık gazetelerinde yayımlanan haber ve makalelerde yoğun bir şekilde işlenmiştir. Bu çalışma ile İngiltere´nin The Manchester Guardian, İskoçya´nın The Scotsman ve İrlanda´nın The Irish Times gazeteleri örnekleminde, notanın Birleşik Krallık gazetelerine ve kamuoyuna nasıl yansıdığı tespit edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Hersek İsyanı, Osmanlı Devleti, Birleşik Krallık, Andrassy Notası, ıslahat, basın

DOI Number: 10.9737/hist.2019.722

The revolution of Herzegovina which had started in a small town called Nevesin, Herzegovina in 1875 and had spread to Bosnia and Herzegovina in a very short time, was one of the major incidents which concern Ottoman Empire and also European diplomacy at the beginning of the last quarter of the 19th century. By virtue of the revolt couldn´t be tranquilized with diplomatic and military measures, League of the Three Emperors formed by Germany, Austria-Hungary and Russia ("Northern Powers" as mentioned in the newspapers) took action in order to give an end to this revolt which concerned themselves very closely and agreed on the preparation of a reform project for the Christian subjects of the Ottoman Empire by the Austrian Prime Minister Conde Andrassy. Being approved by England, France and Italy, the reform Project which is called Andrassy Note which had presented to the Porte on December 31, 1875 and the Porte had accepted it on February 11, 1876, processed widely in the news and articles of the United Kingdom press. This article tries to determine how this Note was reflected in the UK press and public opinion with a sampling of the newspapers The Manchester Guardian of England, The Scotsman of Scotland and The Irish Times of Ireland.

Keywords: The Revolt of Herzegovina, Ottoman Empire, United Kingdom, Andrassy Note, reform, press

DOI Number: 10.9737/hist.2019.722