İran´da Malkum Han ve Feth Ali Ahundzâde´nin Arap Alfabesini Değiştirme Teşebbüsleri (1860-1880)
İran´ın Müslümanlar tarafından fethinden yaklaşık iki asırlık bir aradan sonra Fars dilinde kullanılmaya başlanan Arap alfabesi, on dokuzuncu asrın son yarısında İran nasyonalistlerinden Mirza Feth Ali Han Ahundzade (Ahundov) ve Ermeni asıllı Mirza Yakup Han´ın oğlu Malkum Han´ın değiştirme teşebbüsü ile karşı karşıya kalmıştır. Ahundzade´nin İstanbul temaslarında aradığı destek sadece Ali Suavi ve Münif Paşa ile sınırlı kalmış, icat ettiği alfabenin Arap alfabesi yerine kullanılamayacağı kendisine söylenmiştir. İstanbul´dan eli boş döndükten sonra yeni alfabe konusunda ısrarını devam ettirmiş, Arap alfabesinin kaldırılmasını İran´daki İslâmi kurum ve değerlerin yıkılmasında görmeye başlamıştır.
Anahtar Kelimeler: İran, Arap Alfabesi, Ahundzade, Malkum Han, Ali Suavi, Münif Paşa, Osmanlı Devleti
Doi Number :10.9737/hist_468
Malcom Khan and Fath Ali Ahunzade´s Attempts on Changing Arabic Alphabet in Iran (1860-1880)
Arabic alphabet which was started two hundred years after conquest of Iran was faced to attempts of change by a nationalist Mirza Feth Ali Khan Ahunzade (Ahundov) of Kacar Dynasty and Malcom Khan who was an Armenian originally and son of Mirza Yakup. Ahundzada´ seeking to support about new alphabet in Istanbul has received support from only Ali Suavi and Münif Pasha. There was told him that cannot be used this new alphabet instead of the Arabic alphabet.
Keywords: Iran, Arabic alphabets, Ahundzade, Malcom Khan, Ali Suavi, Munif Pasha, Ottoman Empire
Doi Number :10.9737/hist_468