KASTAMONU SANCAĞI’NDAN MEDİNE-İ MÜNEVVERE’YE TAHSİS EDİLEN VAKIFLAR (XV-XVI. YÜZYILLAR)

Selçukluların Anadolu’yu fethiyle birlikte Kastamonu ve çevresine hızlı bir Türkmen göçü olmuştur. Bu süreçte Çobanoğulları (Selçuklu) ve sonra da Candaroğulları Kastamonu’ya hâkim olduktan sonra farklı alanlarda hizmet veren birçok vakıf eseri tesis etmişler ve bunları zengin kaynaklarla desteklemişlerdir. XV. yüzyılın ikinci yarısına gelindiğinde Osmanlı idaresine giren bölgede, hem beyliklerden miras kalan vakıf eserleri korunmuş hem de çok sayıda yeni vakıf kurulmuştur. Bunlar arasında Medine-i Münevvere için kurulan vakıflar hiç şüphesiz önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada, XV-XVI. yüzyıllara ait Kastamonu evkâf tahrir defterlerine göre beylikler ve Osmanlı döneminde Peygamberimizin kabri ile onun ruhuna Kurʻân okunması için kurulan Hatim-Cüz vakıflar ele alınmıştır. Çalışmanın öncelikli amacı, bugüne kadar yeterince ele alınmamış olan böylesi vakıfların yerleri, varsa kurucuları ve kuruluş şartları, görevlileri, gelir kaynakları ve gelirler miktarları hakkında daha somut bilgilere sahip olmaktır.

Anahtar Kelimeler: Kastamonu, Vakıf, Ravza-i Mutahhara, Hatim-Cüz, Tahrir Defterleri

https://doi.org/10.9737/historystudies.1334302

With the Seljuk conquest of Anatolia, there was a rapid Turkmen migration to Kastamonu and its surroundings. In this process, Çobanoğulları (Seljuks) and then Candaroğulları established many foundations serving in different fields after they dominated Kastamonu and supported them with rich resources. In the region, which came under Ottoman rule in the second half of the XVth century, both the foundation works inherited from the principalities were preserved and many new foundations were established. Among these, the foundations established for Medina al-Munawwara undoubtedly have an important place. In this study, according to the Kastamonu evkâf tahrir books of the XV-XVIth centuries, the Hatim-Juz foundations established for the grave of the Prophet and the recitation of the Qur'an for his soul during the principalities and the Ottoman period are discussed. The primary aim of the study is to have more concrete information about the locations of such foundations, founders and conditions of establishment, if any, officials, income sources and income amounts, which have not been sufficiently discussed so far.

Keywords: Foundation, Ravza-i Mutahhara, HatimJüz, Tahrir Books

https://doi.org/10.9737/historystudies.1334302

Sayfa Aralığı: 775-797

DAĞSEVER, Veli İlker. “Kastamonu Sancağı’ndan Medine-İ Münevvere’ye Tahsis Edilen Vakıflar (XV-XVI. Yüzyıllar)”. History Studies 15, sy. 4 (Kasım 2023): 775-97. https://doi.org/10.9737/historystudies.1334302