PEYAMİ SAFA´NIN KALEMİNDEN MİLLÎ MÜCADELE ÖNCÜLERİNİN BİYOGRAFİLERİ VE KİŞİLİK ANALİZLERİ

Türk edebi ve fikir hayatının üretken ve önemli isimlerinden Peyami Safa hakkında yapılan incelemelerde onun biyografi yazarlığı ve biyografi çalışmaları üzerinde yeterince durulmadığı görülmektedir. Peyami Safa tarafından kaleme alınan ve Milli Mücadele´nin öncüsü on kişiye ait olan biyografiler, Milli Mücadele ruhunun canlılığını koruduğu bir dönemde yayınlanmış olması kadar bu gibi çalışmaların ilk örneklerini teşkil etmesi açısından da önemlidir. Peyami Safa bu eserlerinde, klasik biyografi yazımlarında görülen "tercüme-i hal" gibi resmi bilgilerin yanı sıra, kişilikleri aydınlatmaya ve anlatmaya yönelik bilgiler vererek, biyografi yazımında zamanla psikobiyografi olarak adlandırılacak olan yeni bir teknik kullanmıştır. 18-24 sayfa arasında kitapçıklar şeklinde yayınlanan biyografiler, kazanılan zafer sonrası isimleri dilden dile dolaşan Milli Mücadele öncülerinin, Peyami Safa gibi tanınmış bir edebiyatçı ve fikir adamının kaleminden nasıl anlatıldığının görülmesi bakımından da oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler: Peyami Safa, Biyografi, Psikobiyografi, Mustafa Kemal Paşa, Milli Mücadele, Kişilik Analizi

10.9737/hist.2021.1046

Although Peyami Safa, one of the most prominent figures of the Turkish literature and intellectual life, wrote a lot of biographies, the monographs on him didn´t emphasize enough this important aspect of his authorship. The Biographies of the leaders of the Turkish National Struggle written by Peyami Safa are extremely precious, because they were published when the people still had strong and intense feelings on the National Struggle, and what´s more they were the first examples of the Works published in this field. Also, they are of great value because they were written simultaneously with his Works, which focused on the themes of war. Peyami Safa, in these Works, applied traditional techniques of biographical account using the information obtained from the official documents such as life histories kept in official records. Besides, he used a new technique, which consists essentially in giving information in order to clarify and narrate the character traits of the individuals. This new technique would be named psych-biography in time. The biographies which were published as the 18- 24 page pamphlets play an extremely important role in understanding how the leaders of the National Struggle, whose names are much talked about after the great victory, are presented by Peyami Safa, who is a famous man of letters and intellectual.

Keywords: Peyami Safa, Biography, Psychobiography, Mustafa Kemal Pasha, National Struggle, Personality Analysis

10.9737/hist.2021.1046