Ortadoğu'da Silahlanmayı İlk Kontrol Girişimi: Üçlü Deklarasyon

Modern Orta Doğu politikalarını şekillendiren başlıca unsurlardan birisi silahlanma olmuştur. Bununla beraber İkinci Dünya Savaşı´nın hemen ertesinde yaşanan Birinci Arap-İsrail Savaşı´na rağmen, bölge ülkeleri istedikleri ölçüde silahlanamamaktaydı. Bu noktada silahlanmanın bölge üzerindeki nüfuzlarını sınırlandıracağını düşünen ABD, İngiltere ve Fransa tarafından ilan edilen Üçlü Deklarasyon, Orta Doğu´daki silahlanmayı ilk kontrol girişimi olması açısından önemlidir. Ancak gerek bölge ülkelerinin giderek artan silah talepleri gerekse silah üreticisi ülkelerin farklı çıkarlara sahip olmaları Deklarasyonun uygulanmasını zorlaştırmıştır. Kısa bir süre sonra da Mısır´ın Doğu Bloğundan kapsamlı silah alımıyla beraber Üçlü Deklarasyon ortadan kalkmış ve silahlanma, Orta Doğu politikalarının ve bölgede yaşanan savaşların belirleyici bir öğesi haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler: Üçlü Deklarasyon, Orta Doğu´da Silahlanma, Orta Doğu´ya Silah Transferleri

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_154

Armament is one of the most prominent factors that determine the modern Middle East politics. Nevertheless, despite the situation after the First Arab-Israeli War, Middle Eastern countries could not get the all weapon systems as they demand. At this point the Tripartite Declaration declared by the U.S., Britain and France is very important because it was the first attempt to regulate the armament initiatives in the Middle East. But both the gradual increase in the arms demand of the Middle Eastern countries and the different interests of the arms producers made the implementation of the Declaration difficult. Then with the Egyptian purchase of arms from the Eastern Bloc, the Tripartite Declaration became invalid and armament became a determinant factor in the Middle East politics and wars.

Keywords: Tripartite Declaration, Armament in the Middle East, Arms Transfers to the Middle East

Doi Number :http://dx.doi.org/10.9737/hist_154